четверг, 14 мая 2015 г.

ქართლოს წესიერაძე.(მესამე ნაწილი) სუფრასთან საუბრები

სუფრასთან საუბრები

- შარშან ქართლოს ევროპაში ვიყავი, კავკასიოლოგთა საერთეშირისო კონფერეციაზე და იქ  ქართველოლოგიის მცირე ჯგუფს შევხვდით....
იცი რა მოსაზრება გამოთქვეს?
- რაო?
- რაო და, არ არის გამორიცხული ქართული ენა ყველა ენების დედა აღმოჩნდესო!
ეგრევე შენ გამახსენდი, მახსოვს ადრე დაინტერესებული იყავი ამ თემით.... 
- ეგრეც არის მოსე. აი შენ რამდენი ენა იცი?
- შვიდი კარგად, ხუთი კი "კამაცკამაც" რომ იტყვიან ისე.
-აი, მე კი ერთი ენა მშობლიური  ქართულიც კი ვერ შევისწავლე, ეხლაც ვსწავლობ და მაინც "კამაც-კამაც" დონეზე ვარ. 
რაც ენები იცი, რომელიმეს თუ გააჩნია წინსართად, ფუძედ დედა?
-არა?!
- ეგ, პირველი მინიშნებაა მაგის და აი რატომ:
არაფერს არ არქმევდნენ ჩვენი წინაპრები ტყუილად და ზერელედ და არც არაფერი ეშლებოდათ. ჩვენთან გვარი, შთამომავლობა, მამით გადადის და თუ ამ ლოგიკით წავალთ ჩვენი წინაპრები ქართულ ენას მამაენას დაარქმევდნენ. და თუ ეგრეა ებრაელებს ენას უნდა ერქვას დედა ენა, რადგანაც ქალით გადადის შთამომავლობა. თუმცა დედა და მამას ორივეს მშობელს ვუწოდებთ ჩვენ, მაგრამ შობით დედა შობს მხოლოდ, მიმიხვდი აზრს? ანუ დედა ენას უნდა ეშვა სხვა ენებიც როგორც მამრობითი სქესის ასევე მდედრობითი სქესის, ხოლო თვითონ დედა ენა უნდა იყოს უსქესო , ხომ ლოგიკურია? 
- ეგ, ჰიპოთეზაა, მოსაზრება, ვარაუდი, ინტერპრეტაცია, უფრო მეცნიერული არგუმენტი თუ გაქვს რამე?
- კი ბატონო, მეცნიერების გზას მივყვეთ. ადამიანი აფრიკიდან მოვიდა კავკასიაშიო და მერე განაწილდა ყველგანო. რა აფრიკიდან მეტი სხვა ბილიკი ვერ იპოვა პირველყოფილმა ადამიანმა? წასულიყო ნაწილი აფრიკიდან ევროპისკენ, ნაწილი კავკასიისკენ ,ნაწილი აზიისკენ, დაუშალა ვინმემ? თუ აქ კავკასიაში გაუნათლდა გონება და დაადგა მერე ოთხივე გზას? და თუ აქედან წავიდნენ ეგრეთწოდებული "პერევალოჩნი პუნქტიდან" რაღაც საერთო ენა, ურთიერთ გაგებისთვის ხომ უნდა ქონოდათ, დღევანდელი  დამახინჯებული ქართული არა მარა რაღაც მისი  ძირი ენა ხომ უნდა ქონოდათ?
- ჰო ალბათ
-თუ ჰომოსაპიენსის მიგრაციის რუკას დააკვირდები  ერთი ისარი მოდის აფრიკიდან კავკასიაში, ხოლო აქედან გადის სამი, არ გამიკვირდება თუ იმ პირველი ისრის მიმართულებაც შეიცვლება, კავკასიიდან აფრიკისკენ. ამ ერთ ისარს მხოლოდამხოლოდ აფრიკაში აღმოჩენილი უფრო ადრინდელი ადამიანის ნაშთები ამაგრებს, სხვა ვერაფერი! და შეიძლება ჩემს ჰოპითეზაზე უფრო სუსტი აღმოჩნდეს. ეს დროის ამბავია მხოლოდ.
- ესეიგი, შენ ვარაუდობ ქართლოსს, რომ ადამიანის- ჰომოსაპიენსის მიგრაცია საქართველოს ტერიტორიიდან მოხდა?
- არა, მე ვარაუდობ რომ, საქართველო არის ის ტერიტორია სადაც პირველად მოხვდნენ სამოთხიდან გამოძევებული ადამი და ევა.
- ოჰოოო, შენ კარგად გაგიბერია...
- ეს არავისთვის მითქვამს,  შენ ხარ პირველი...
იცი? სამოთხიდან გამოძევებულები უკან რომ არ შესულიყვნენ, რა წინაღობა დაუდო ღმერთმა? ცეცხლოვანი ბორჯღალი, რომელიც ერთი საათის ისრის მიმართულებით ტრიალებს მეორე პირიქით. ჩვენი ქართველების სიმბოლოც ბორჯღალია, ოღონდ ვერ გაურკვევიათ როგორ დახატონ , რომელია სწორი. ერთი პერიოდი დიდი კამათი მიდიოდა ამ თემაზე.
ესეც მეორე მინიშნება. 
ინდუსებს და გერმანელების სვასტიკაც რაღაც მაგას ნიშნავს, სხვათაშორის  მეორე მსოფლიო ომის დროს, გერმანელებმა, კავკასიის მთებში, სამთო დანაყოფი საექპედიციო რაზმი „ედელვაისი“  გადმოსხეს, რაგაც გასასვლელს ჩასასვლელს ეძებდნენ, ზოგი ამბობენ გრაალს ეძებდნენო, ზოგი დროში კვანტურ გასასვლელს, ზოგი ჯოჯოხეთურ იარაღსო, მაგის ჩიტები არ იყვნენ რომ ნაღდი მიზანი ვინმემ იცოდეს....
- ხომ იპოვეს მერე ჯოჯოხეთი?, ჩემი ონელი ბაბუაც მაგათთან ბრძოლას შეეწირა.
აბა გგონია სამოთხის კარებს ეძებდნენ?
- არა მოსე, მე რავიცი, რას ეძებდნენ... სამოთხის კარებს მიართმევდნენ, რომც ეპოვათ ვინ შეუშვებდა შიგ... ისე ტიბეტის ბერებს ეცოდინებათ რას ეძებდნენ, მაგათმა ბევრი იციან კავკასიის შესახებ, მაგრამ სიტყვასაც არ დაძრავენ სანამ დრო ჟამი, რიცხვი არ შესრულდება.....
როგორც ამერიკის, აფრიკის, ევრაზიის, ანტარქტიკის კონტინენტები ებმება ერთმანეთს, ისე ებმება ეს ჩემი ჰოპოთეზების წყობა ერთმანეთს.
და თუ აქედან იწყო ადამის მოდგმამ გამრავლება ესეიგი აქედან უნდა იყოს მიგრაციაც ჰომოსაპიენსის ყველა მიმართულებით, ხოლო ენაც დასაწყისში ერთი უნდა ყოფილიყო და მერე გამოეწვია ცვლილება, ხოლო იმ ძველ წინაპარს პირველ სასაუბრო ენისთვის დედა ენა უნდა ეწოდებინათ, ჩვენთვის ზეპირსიტყვიერი მეხსიერების შესანარჩუნებლად და ასევე ჩვენთვის დროში გადმოსაცემდ.
შენც ხომ გრძნობ მოსე, რომ საქართველო განსაკუთრებული ადგილია?
- კი, მიყვარს აქაურობა, აქ დავიბადე, ჩემი წინაპრები ოცდაექვსი საუკუნე აქ ცხოვრობდნენ, მიტომ მომიწევს გულიდა სული აქეთ...
- იქნებ იმიტომ მოგწონს რომ გრძნობ,სამოთხის კართან რომ უფრო ახლოს ხარ?
- ხელებს ვწევ, მართლაც გამორჩეული ადგილია, მსოფლიო მომივლია და ასეთი არსად მინახავს. თუმცა არც ქართველებისნაირი სულელები მინახავს სადმე...
- ოხ, ჩემი მერხის მეგობარი არ იყო და ასე არ მიყვარდე, დაგჩეჩქვამდი კარგად მაგ სიტყვებისთვის...
- რა ტყუილს ვიძახი? ერთი დიდი ნაწილი ფეხებზე მკიდია ხალხი ხართ, მეორე მცირედნი კი შენნაირი ფანატიკოსი პატრიოტები.
ხუთასი წლის შემდეგ შენნაირი ფანატიკოსები დაიწყებენ მტკიცებას: ხვანჭკარა, ლობიანი ,ხაჭაპური, ქართული იყოო, ხოლო მეორე ფეხებზე მკიდია ქართველები დაიწყებენ ქირქილს და ბოდვად ჩაგითვლიან, რადგანაც გათხრების შედეგად ყოფილი ევროპს ტერიტორიაზე აღმოჩნდება ბოთლი სახელით "ხვანჯარა" თუ "სვანჭარა" და ეგ იქნება უტყუარი არტეფაქტი, მისი ჭეშმარიტი უნგრული,ესპანური თუ სომხური წარმომავლობისა.
ასე ანიავებთ თქვენივე წინაპრების მონაპოვარს: ოქროს მოპოვების ტექნოლოგია დაკარგეთ, ფოლადის, აგერ ხორბლის საუკეთისო ჯიშიც გამოგეცლებათ ხელიდან, და სხვა სახელით და შეფუთვით მიიღებთ მერე "ამადა ამ ქვეყნის საუკეთესო ხორბალი".
- რა ვქნათ მოსე, ისე დაგვაკომპლექსეს ქართველები საკუთარ ქვეყანაზეც კი გვეშინია რომ თქვათ ჩვენიაო. 
ეს რაც შენ გითხარი, ეგ ქართველებს რომ ვუთხრა, პირველი თვითონ ქართველები ჩამქოლავენ. უცხოელებმა თქვეს რომ "ფესტოს დისკი" ქართველური წარმომავლობის კერძოდ პელაზგური, დამწერლობაა (ქართველურ ენათა დედა),
თორემ ეგ რომ ქართველებს გვეთქვა?-მტრისას. 
- ყველა უფრთხილდება თავიანთი წინაპრების მონაპოვარს და ამ ქართველებს რა გჭირთ?
სხვებს თუ არ აქვთ სხვისას ითვისებენ, თქვენ გაქვთ და ვერც უფრთხილდებთ.
ეხლა რაზეც მოვედი იმას გეტყვი:
ერთ წელზე მეტია ერთ პარტიასთან ვთანამშრომლობ. შარშან ერთი უცხო  დამფინანსებელი მოვუძებნე და საქმე მოუგვარე, ამიტომ  მათზე საკმაო წონაც და გავლენაც მაქვს. იცი ალათ  მალე არჩევნები ახლოვდება.ამიტომ ამ რაიონში კანდიდატი  ჭირდებათ, მეც შენ გამახსენდი, უბანი გიცნობს, შენი წესიერების ამბავიც იციან, 
მოკლედ დავარწმუნე, პარტიას შენისთანა სახე ჭირდება.
- მე რა მევალება?
- სწორედაც რომ არაფერი, დაჯდები პარლამენტში თბილად, დეპუტატის მანდატით ჯიბეში, რასაც გეტყვის პარტია იმას დაუჭერ მხარს, რასაც არა და არა.
- კარგია მოსე რომ გიფიქრია ჩემზე,მადლობა ძმაო,  მაგრამ არამგონია ეგ საქმე  გამოვიდეს.
- რატომ არ უნდა გამოვიდეს? ყველაფერი გვაქვს: ფინანსები, სტრატეგია, პიარ კამპანია, რეიტინგი....
- არ გამოგადგებით მე მაგ საქმეში....
- ქართლოს, რაფერ დათა თუთაშხიასავით მელაპარაკები, გამაგებინე წესიერად...
- ის უცხოელი მილიონებს რომ დებს ამ საქმეში, ეს პარტია და ქართლოსი პარლამენტში მოხვდნენო, არამგონია საქართველოს სიყვარულით აკეთებდეს ამას.  არც ის მგონია ჩემო მოსე თუნდაც 100პროცენტიან მარჟას დაკმაყოფილდეს.
მის დაკრულზე უნდა იცეკვოს პარტიამ და ყველა მისმა წევრმაც. აბა მითხარი ასეთი პარტია შეძლებს ერს და ქვეყანას ემსახუროს ღირსეულად?
ვაი და დამავალა პარტიამ ისეთ საქმეს დავუჭირო მხარი, რომელიც სინდსს, ნამუსს, კაცობას,მრწამს ეწინააღმდეგება, მაშინ მითხარი როგორ მოიქცეს კაცი?
გაურიგდეს ნამუსს? უღალატოს პარტიას?....
ანდა მოსე, პირდაპრ გეტყვი წყენის გარეშე ძმობას გაფიცებ, მომიყვანე ხვალზეგ ვიღაც შენი ნაცნობი, სამსახურში თანამდებობაზე მოაწყვეო და მეორე კანდიდატიც იყოს ნიჭიერი მარა უპატრონო, ნაცნობობის და პროტექცის გარეშე, მე როგორ მოვიქცე?  მივიღო დემოკრატიული სამართლიანი გადაწყვერილება? 
არ გაჩნდება ჩვენს ძმობაში ბზარი? არ მიწოდებ დაუნახავს უმადურს და ხეპრეს?
- ააა? მიგიხვდი, შენ გინდა თქვა რომ დემოკრატია, სამართლიანობა არ ჯდება ქართულ მენტალიტეტში?
- არა მოსე, ჯდება თუ წესს არ გაცდა არცერთი.დემოკრატიამ, სამართლიანობამ, ქართველობამ, ხელ ჩაკიდებულმან უნდა იარონ ერთად. აი მიხვდი რატომაც არ გამოგადგები? არც შენ არც პარტიას. შენს ძმობას ვუფრთხილდები.
- ეჰ ,ქართლოსს, ყველა პარტია ეგრეა ძმაო, მარტო წესიერებისთვის ხალხი ხმას არავის აძლევს, თუ არ დაპირდი, არ მოატყუე, იმედი არ მიეცი. ციდან წმინდა ანგელოზიც რომ ჩამოვიდეს და ხმა არ ამოიღოს, მაინც ყბედს და მატყუარას აირჩევს ხალხი. ხალხი ანგარებას აძლევს ხმას, ანგარებით ირჩევს და ანგარებასაც ღებულობს ბოლოს, ამიტომაც არის რომ ყოველთვის ცდებიან და მცდარ არჩევანს აკეთებენ. მერე წუხან არჩევანმა არ გაგვიმართლაო.
- არის რაღაც სიმართლე მოსე მაგაში, მაგრამ მე როგორც  აქამდე მჯეროდა და მწამდა ისე ვაპირებ ბოლომდე ცხოვრებას.
- ნუ იჩქარებ, დაფიქრდი კარგად, ხომ იცი ასეთ შემოთავაზებაზე ყველა სიამოვნებით დაგვახმდება.
იმ უცხოელებს  ნურც ისე უყურებ? გვეხმარებიან , უნდათ რომ სამართლიანობის, თანასწორობის, დემოკრატიის პრინციპები დანერგონ.
ებრძვიან რასიზმს, რელიგიურ ექტრემიზმს, ქსენოფობიებს....
და მაგაში ფულსაც იხდიან, უნდათ რომ მსოფლიო უკეთესი გახდეს...
- კი ბევრ რამეში დაგვიდგნენ გვერდით, მაგრამ ზოგი მაგათი ნასწავლი  იცი რას გავს?
-რას?
კუ რომ მართვეს ფრენას ასწავლის იმას. 
აი მაგალითად: ამერიკაში - იყო რასიზმი, ხდებოდა ზანგების, ფერადკანიანთა დისკრიმინაცია, ჩაგვრა.
ჩვენთან რასიზმის ნიშნები არც არასოდეს ყოფილა, პირიქით, მრავალ ეთნიკური ქვეყანა ვიყავით ყოველთვის.
ევროპაში -  რელიგიური დევნა, სისხლს ღვრა, თავისუფალი აზრის და სიტყვის გამო ცეცხლზე დაწვა.
ჩვენთან ერთ კვადრატულ კილომეტრზე ოთხი სხვადასხვა აღმსარებლობის რელიგა თანაარსებობს დღემდე  და არავითარი რელიგიურ ნიადაგზე დაპირისპირება ან დევნა ყოფილა. უფრო მეტიც ერთერთი ქვეყანა ვართ იმ მცირე ქვეყნებს შორის სადაც ებრაელებს არ დევნიდნენ.
რაც შეეხება სექსუალურ უმცირესობის უფლებებს, როდის ყოფილა რომ ვინმეს განსხვავებული ორიენტაციის გამო შეელახა მისი უფლებები, კუთვნილი დახმარება არ მიეცათ, სამსახურიდან გაეთავისუფლებინათ,  ან  არჩევნებში მონაწილეობის უფლება ჩამოერთვათ?
  მათი მოთხოვნა, საზოგადოებაში პრივილეგიურ მდგომარეობაში აღმოჩენის სურვილს უფრო გავს ვიდრე თანასწორობისთვის ბრძოლას. აბა რით ავხსნა მათი მხრიდან ღია კარების მტვრევა?
- ქართლოს ,მაგათი საერთაშორისო დღე იყო და მათი დამფინანსებელი ორანიზაციებისთვის ხომ უნდა ეჩვენებინათ გახარჯული თანხები?
თანაც ის კუ, შენ რომ თქვი მართვეს ფრენას რომ ასწავლის, ამასთანავე თან ხომ კვებავს? ხო და, რომ გაიზრდება მართვე, გახდება არწივი და გაფრინდება კუც კმაყოფილი იქნება შედეგით.
- მერე მოსე ძმაო კუ ალბათ ვირთან წავა და იმას დაუწყებს  ფრენის სწავლას, მაგრამ ვირი რომ ვერ გაფრინდება?
- ვერ გაფრინდება და ნურც გაფრინდება,მაგაზე დაგიდგა დარდი. მაგრად გაუტყდება კუს, შენ რაღა  განაღვლებს ქართლოსს?
-რა მანაღვლებს?....
  იცი რა გამახსენდა? ,სკოლის პერიოდში 23 ნომერ ავტობუსში, ვიღაც  სათვალებიანმა, ინტელიგენტურად ჩაცმულმა პირმა, ხელისფათური რომ დაგიწყო მოსე... თავიდან, რომ გეგონა შემთხვევით მოუხდა ხელიო.....
- სად გაგახსენდა, ხო მახსოვს....
- მაშინ რა ვიცოდით ამას "სექსუალური უმცირესობა" რომ ერქვა, შენი უფლება არ შელახა მაშინ?, გაითვალისწინა არასრულწლოვანი რომ იყავი?
- რას იზამ, ეხლა ეგაა დემოკრატია.
- დემოკრატია ჩარჩოს რომ გადავა დემოკრატია კი არა მარაზმია.
ეგრე ნეკროფილებმა რა დააშავეს ჩვენი მიცვალებულები დაუთმოთ?
ერთი ნეკროფილი დაუკავებიათ, მიცვალებილთან აქტის დროს.
სასამართლომ გაამართლა - თურმე აღმოჩნდა როგორც ვიდეო კამერებმა დააფიქსირეს ნეკროფილს უკითხავს მიცვალებულისთვის,  ხოლო მიცვალებულისგან დუმილი მას თანხმობის ნიშნად აღუქვამს, ხომ გაგიგია "დუმილი თანხმობის ნიშანიაო". აი ეს არის დემოკრატიის უმაღლესი მწვერვალი.
- კიდევ კარგი ქართლოს, მიცვალებულს არ მიუსაჯეს უარის თქმა ისწავლეო.
- რავიცი მოსე, იქნებ მიუსაჯეს კიდევაც.
- აბა ქართლოს შენი აზრით დემოკრატია არ ვარგა, რადგან ხარვეზებს შეიცავს?
- როგორ გეკადრება მოსე, როგორ არ ვარგა,მაგრამ ადრეც ხომ გითხარი, დემოკრატიამ წესთან ერთად ხელჩაკიდებულმა უნდა იაროს, როგორც გასცდება წესს აირევა ყველაფერი.
ჩვენი პატარაობის დროს ერთი ამბავი  დადიოდა: ქალაქში ხმა დაირხა "ალია მომკვდარა, ალია მომკვდარაო" ხოლო ვინ იყო და რითი მომკვდარა არავინ იცოდა. ეს ამბავი გავს დღევანდელ ყბადაღებულ დემოკრატიას, ყველა გაიძახის დემოკრატია, დემოკრატიაო,....
და დარწმუნებული ვარ პოლიტიკოსების 90 პროცენტიც ბაიბურში არ არის, მაგათ გონიათ სხვის ეროვნული ინტერესებს თუ დააყენებ საკუთარი ეროვნული ინტერესების ხარჯზე ეგ არის დემოკრატია. თუმცა რაღა ჩვენები შვეიცარიის მაგალითი სახეზე არ არის?
- ახლახანს შვეიცარიაში  ჩატარებულ რეფერენდუმს გულისხმობ ალბათ, ქვეყანაში ახალი მინარეთების მშენებლობის აკრძალვას რომ დაუჭირა მხარი?
- ხო, კაი დროს, უკვე საკმაოდ ბევრი აშენდა.  დემოკრატიის მამებმა რა უპასუხეს ისიც გეცოდინება. აგერ მაქვს გაზეთიდან ამოჭრილი და გაჩვენებ, კარგად მომისმინე 
ციტატას წაგიკითხავ- 
„აშკარად დისკრიმინაციული“ და საზოგადოებაში ღრმა დაყოფის გამომწვევი - ასეთი შეფასება მისცა გაერომ შვეიცარიელი ამომრჩევლის გადაწყვეტილებას, აიკრძალოს ახალი მინარეთების მშენებლობა. ადამიანის უფლებათა სფეროში გაეროს უმაღლესმა კომისარმა ნეივი პილაიმ, რომლის ოფისი, სხვათა შორის, ჟენევაში მდებარეობს, რეფერენდუმს და მის შედეგს „უცხოელებით ხალხის დაშინების“ შედეგი უწოდა. 
რეფერენდუმის შედეგს მწვავე კრიტიკით შეხვდნენ მუსულმანური ქვეყნები, შვეიცარიის ევროპელი მეზობლები და ადამიანის უფლებების დამცველი ორგანიზაციები."
აზრზე ხარ, როგორ შეწუხდნენ რომ ეგ საკითხი რეფერენდუმიზე დააყენეს. ესეიგი შვეიცარიელ ხალხს საკუთარ ქვეყანაში არჩევანის უფლებაც არა აქვს გადაწყვიტოს რა არ აშენდეს. აი ეს არის დემოკრატია.  ხო, ბოლომდე უნდა დაიძაბოს სიტუაცია რომ მერე დაერივნონ ერთმანეთს, „ურემი რომ გადარტიალდება გზას მერე დაინახავენ“  იმის უფლებაც არ გაქვს თურმე რომ მინარეთის მშენებლობა აკრძალონ საკუთარ ქვეყანაში. მიკვირს მუსილმანური ქვეყნები რაღას შეხვდნენ კრიტიკით? თვითონ რომ  არ აგაშენებინებენ სხვა სჯულის  შენობას?
არა! რა თქმა უნდა ეს თქვენხართ დემოკრეტინები, ხოლო ჩვენ მუსულმანებს არ გვაქვს დემოკრატიაზე პრეტენზია და ამიტომ ბოდიში.
ყველა ევროპელი პატივს ცემს, რომ მუსულმანურ ქვეყანაში ალკოჰოლური ლუდი არ უნდა დალიო ქუჩაში,თუ დაგავიწყდა გაგახსენებენ. ის კი არ გიშველის ,ჩემთან ჩემს ქვეყანაში არ არის აკრძალულიო რომ უთხრა. გეტყვიან მიბრძანდი და შენს ქვეყანაში დალიეო.
ასე რამ დაასაჭურისად ევროპელები რომ საკუთარი აზრის გამოთქმის ეშინიათ?
- ეგ რაა ქართლოს, ღაზის სექტორში მცხოვრებმა სასულიერო პირმა, შეიხ სობჰი ნასარმა, სააგენტო „როიტერს“  იცი რა უთხრა?
-  ეგეც ვიცი, აგერ მაქვს:
„შვეიცარიის ხალხი თავისივე იდეალების წინააღმდეგ გამოდის. მათ რელიგიის თავისუფლების სწამთ და ყველას აძლევენ უფლებას, თავიანთი რელიგიური ტრადიციებისა და სწავლების თანახმად იცხოვრონ. რელიგიური ადგილების აგება და მინარეთების მეშვეობით ამ ადგილების ხილვადობის უზრუნველყოფა კი ისლამის ნაწილია, ანუ მინარეთების გამოჩენა ისლამის რელიგიური სიმბოლოების გამოხატულებაა. ამ სიმბოლოების გამოჩენის აკრძალვა ამ რელიგიის უარყოფას ნიშნავს - ეს კი რელიგიის თავისუფლების მათ ფასეულობას ეწინააღმდეგება.“
ეს განცხადება მოსე მიამიტი კაცის მიმართ დაცინვას უფრო გავს.
სამი ქართული ანდაზა გამახსენდა " ისეთმა ძროხამ დამწიხლოს,ვინც ჩემზე მეტს იწველებაო" ანუ უფრო დემოკრატმა დამადანაშაულოს არადემოკრატიულობაშიო.
"ყველამ თავის ბოზ მამიდას მიხედოსო" -ანუ ყველამ თავის დემოკრატიას მიხედოსო.
ხოლო მესამე ქართული ანდაზა "სადაც წახვალ იქაური ქუდი დაიხურეო"
ამას, ამ წესს გვასწავლიდა ჩვენი მამა პაპა. დემოკრატიის გაგებით უნდა მიხვიდე სხვასთან საკუთარი ადათ წესები მოახვიო თავს და გამწარებით იყვირო უმცირესობა ვარ და მჩაგრავენო...

მე თანასწორობის მომხრე ვარ: თუ შენი ქვეყანა არ მაძლევს უფლებას ჩემი სარწუნოების სახლი ვაშენო არც მე გაძლევ რომ შენი ააშენო ჩემთან.
თუ შენთან შენს კულტურას და ადათებს უნდა ვცე პატივი,კეთილი ინებე და შენც ასევე მოიქეცი. 
თუ შენ გაქვს ჩემს ქვეყანაში შენი დროშა აფრიალო, მეც მომეცი საშუალება მეც ვაფრიალო ჩემი დროშა შენთან.
თუ მე არ მაძლევ მაგის უფლებას, მაშინ შენი დროშაც დაახვიე და უკან გაიკეთე, აი ეს არის სამართლიანი და დემოკრატიული პასუხი და  არა საჭურისის და უცოდინარის. 
მიიღო უცხოელი, შეიფარო, მისცე მოქალაქეობა, სახლში თუნდაც ეშმაკს ემსახუროს, მაგრამ რომ გამოდის და გარეთ გახვევს თავს საკუთარს წესს და ადათს, მერე არადემოკრატიულობაში გადანაშაულებს - ეს დემოკრეტინობა არ არის? ადგილობრივმა რომ უთხრას რაღას მოეთრეოდი შენს ქვეყანაში გიშლიდა ვინმე აღმსარებლობას? ალბათ ჩაქოლავთ ასეთი არა დემოკრეტინული გამოთქმისთვის. 
ეჰ ჩემო მოსე, დღითიდღე მატულობს ნეო ფაშისტური მოძრაობის მიმდევრები და არა იმიტომ რომ სხვა ერის შვილები სძულთ, არამედ იმიტომ რომ დემოკრატიამ მიიღო მახინჯი ფორმა და დღეს საკუთარ ქვეყანაში საკუთარ ინდივიდუალობას ვერ იცავ უფრო მეტიც დისკრიმინაციულადაც გრძნობ თავს.
მერე დაგროვდება, დაგროვდება და  მივლენ იმ მდგომარეობამდე რომ მოხდება გარდაუვალი დაპირისპირება რელიგიურ თუ ეთნიკურ ნიადაგზე. მერე იკითხავთ საიდან გაჩნდა სიძულვილი, ფობია, ფაშიზმი?
- მართალი ხარ მგონი ქართლოს და დაწყებულია კიდეც,ამაწინათ  ზაფხულში  ერთმა  სასტიკმა დანაშაულმა შესძრა მსოფლიო . ნორვეგიაში, ოსლოში მომხდარი აფეთქება  და კუნძულ უტოიაზე საზაფხულო ბანაკში მოზარდები  დახოცა ვიმე 32 წლის ანდერს ბრეივიკმა. 
- კი მახსოვს მოსე, საწყალი ქართველი გოგონაც შეეწირა მაგ საშინელებას. ეკრანიდან როდესაც მკვლელის ფოტო ვნახე პირველი შეხედვით მსახიობი  თუ ცნობილი ჟურნალის მოდელი მეგონა, ასეთი სისასტიკის მკვლელი რომ იყო ჩემს ფსიქიკაში ვერ ჩაჯდა.
უკვე გამოუტანეს კიდეც განაჩენი, მაგრამ ნეტავი დასვა ვინმემ კითხვა რატომ ჩაიდინა ეს?
მხოლოდ ამბობენ „ქმედების მოტივი ანტიმუსლიმური“.
დარწმუნებული ვარ "DEMO CRAZY"-ს ნაყოფია ეს. რომელიც ამბობს მოდი უცხოელო გამჟიმე. 
რაც ადრე ცეცხლით და მახვილით ვერ შეძლო ბევრმა, დღეს თავიანთი ნებით უთმობენ. სხვანიც სარგებლობენ დემოკრატიის კეთილ უგუნურობით. აი ამიტომაც წარმოიშვა პროტესტი, ტერორი, სიძულვილი, ფაშიზმი.
- ხო, ქართლოს, ნელ ნელა ძლიერდება ფაშისტური მოძრაობები მსოფლიოში,ეგ შენი ნათქვამი ვიღაც ვიღაცეებმა შეიძლება არასწორად გაიგონ და ფაშიზმის დაცვაში,გამართლებაში, დაგადანაშაულონ. არიან ასეთი ხალხი რასაც უნდა იმას ამოკრეფენ და როგორც უნდა  ისე  გაიგებენ.
-  მოსე, ის რომ მე, დანიელის-დანიელობის მომხრე ვარ, გერმანელის-გერმანელობის, ესპანელის-ესპანელობის, რუსის-რუსობის, ქართველის-ქართველობის - და თუ ეს ნიშნავს ფაშიზმს, მაშინ მე ფაშისტი ვარ.
-კაი დრო გასულა ამ საუბრებში, ერთიც დაასხი და წავალ მე, შენკიდე კარგად დაფიქრდი... ჩემს შემოთავაზებაზე.
- აბა, უფალი შეგვეწიოს!
- დიდება მის სახელს!
                                                                ***********
                                                          31. 12.1012 წელი
დღეს ახალი წელი თენდება და ადრევე გაგიშვებთ სახლებში, ოთხსაათამდე შევხედოთ ვინმე თუ მოვიდა- თქვა ემზარი უფროსმა.
3ში ჩვეულებრივად გამოვდივართ სამუშაოზე, რაიონში ვიყავი , პახმელია მახმელია არ გავიგო.
- ნეტა კარგი კამფეტები რომ არის, 22 -30 ლარი რომ ღირს კილო ცალობაში თუ ყიდიან ლოვა?
- ქართლოს, მე რავიცი აბა, სვარჩიკი ვარ, მეფუნთუშე კი არა ტო.
- სიგარეტს რომ ყიდულობ , ცალობით , მეგონა ეგეც გეცოდინებოდა.
- შენც ირისი იყიდე იაფია.
- რა ირისი, სიცილით იგუდება ემზარი.
- ეე, მეთქვენი არ ვიცი, მე ცავედი, უნდა დავიბანო, მა ახალწელს ჟანგიანი შევხვდე?
ამ ერთი წლის ჟანგს რა გამაცლის, ერთი ლიტრი საპონი უნდა რა.
- ერთი ლიტრი თუ კილო?- არ ანებებს თავს ემზარი.
- ვა, შენ მე რა გოიმი ხომ არ გგონივარ, აქ რომ ვმუშაობ? რა დროს " ტვიორდი მილაა"
ამჟელას იერევნიდან სულ ფრანგული "ჟიტკი მილა" ჩამოაქვს.
-  აკი, გერმანიიდან და ესპანეთიდან გვიგზავნიანო? 
- ემზარ ჯან, ეგ გასაყიდად , ჩასაბარებლად, ხომ იცი იქ რა "დვიჟენიებია", იაფად თრეულობს, ეს ფრანგული არიგინალია რაა- არ ეცემა ზურგზე ლოვა.
ეეე, ეკაიფეთ ბებათქვენებს, მე წავედი რააა....
კარგი ,დავიშალეთ.. დავიშალეთ...სიცილისგან ცრემლებს იწმენდა ემზარი.
.......ეჰ, მიდის ქართლოსი ფეხით, სახლისკენ, რვა ცალი ფერად ფერადი კამფეტებით დატვირთული, ოთხი ანანოსთვის,  ოთხი ლაზარესთვის, ცოლისთვის ვერაფერი, მხოლოდ ჩიჩილაკით ხელში მხარზე გადაკიდებული, და ფიქრობს თავისთვის:
უფალო, გააძლიერე საქართველო, არა ძალითა არამედ შენებ რწმენითა და სიყვარულით, რამეთუ რწმენა და სიყვარული არს ძალა უძლევი ,აუხილნე თვალნი- რათა შეიცნონ ჭეშმერიტება, რათა დააფასონ მოყვასნი ღირსებითა თვისითა და არა ქონებისა მისითა,მიეც თავდაბლობა რამე თუ ამპარტავნობამ შვა შური და დაპირისპირება,მიეცი  ურთიერთ პატივისცემა და სიყვარული..
მადლობა უფალო, რომ მომავლინე ამა ქვეყანას, თანაც მომავლინე იქ რომელიც არს პირველ წილხვედრი  კურთხეული ღვთისმშობლისა.  მადლობა რომ გამომიჩინე სარჩო საბადებელი. მადლობა, რომ მიდგახარ გვერდში და  მაძლევ ძალას,  ადამიანთა მიერ მოყინულ  მიწაზე რომ არ დავეცე, მადლობა რომ მინათებ გზას უკუნში,მადლობა შენ, რომ ჩემს ცოდვებსაც კი დაბუდებულ ჩემში შენ ებრძვი დაუღალავად, მე კი უსუსური ვერაფრერს ვხდები , რომ ჩემსავე თავს ვუშველო, მადლობა ,რომ მე ცოდვილი, უღირსი შენი ხსენების არ მიმატოვე......
                  ნეტა რას უმზადებს ახალი 2013 წელი ქართლოსს.

ქართლოს წესიერაძე.(ნაწილი მეორე)

სამუშაო.

ავლაბრიდან ფეხით წამოსული ქართლოსი, დილის ცხრა საათზე უკვე ეგრეთწოდებულ "გამოფენა"-ზე იყო, სადაც ხის მასალას და რკინეულობას ყიდიან.
- მუშა ხომ არ გჭირდებათ?ჰკითხა ქართლოსმა ფიცარზე ჩამომჯდარ საშუალო წლოვანების მამაკაცს.
-არა, მე თვითონ ვარ მუშა.
- ვინმე ხომ არ იცი რომ ჭირდებოდეს? - ჩაეძია ქართლოსი.
- კაცმა, ელექტრო ხერხზე მომუშავეს გახედა და დაუყვირა:
ზახარიჩ! ზახარიჩ! არ გესმის კაცო? ზახარიჩ!
-ზახარიჩმა ბოძზე მიმაგრებულ წითელ და შავ ღილაკიდან, შავს მიაწვა, ელ ხერხიც  გამოირთო და ჩვენსკენ გამოემართა.
ზახარიჩი მოახლოვდა თუ არა ისე დადგა, თითქოს მუშტრისან მისაღებ შეკვეთის მისაღებად მოემზადაო.
წამიერი სიჩუმე ჩამოვარდა.
ზახარიჩი 60-70 წლის იქნებოდა, თუმცა ეტყობოდა ფიზიკური შრომისგან კარგ ფორმაში იყო. თეთრი ულაშები ტუჩებთან ოდნავ გაყვითლებოდა, ეტყობოდა მწეველი იყო, თვალებზე დიდი სათველე ეკეთა, უფრო სწორად დიდი სქელი ლინზები აძლევდნენ დიდი სათვალის ელფერს, სათვალის სიმძიმის გამო უკან სქელივე რეზინით ქონდა თავზე დამაგრებული.
სუჩუმე შუა ხნის კაცმა დაარღვია:
ზახარიჩ(თავით ჩემზე მიანიშნა)სამუშაოს ეძებს  და ხომ არ იცი ვინმე? 
- შენ ეძებ?
-ხო, მე.
ზახარიჩმა,  რეზინიანი სათვალეები ჯერ  შუბლზე აიტანა, მერე  ულვაშზე ხელი ჩამოისვა და ხელი ისე მომართა თითქოს აღაცას იხსენებსო.
-ხო..., ჩემი სახლიკაცის მეზობელი ემზარია ეძებდა მგონი დამხმარეს, აქვე მუშაობს რკინეულობის განყოფილებაში, მეთერთმეტე ნომერი იკითხე, თუ არავინ აუყვანია ან შეპირებული არ არის ვინმეზე არ ვიცი.
მიდი და უთხარი ზახარიჩმა გამომაგზავნა თქო.
- მადლობა, დიდი ბოდიში შეწუხებისთვის.
- რა შეწუხებაა კაცო, ღმერთმა ხელი მოგიმართოს.
- გაიხარეთ.

*****
რკინეულობაში ძველ დუბლიონკაში გამოწყობილი კაცი დავინახე, თავზე ნაქსოვი ქუდით, ხელში ტყავის იმიტაციან ბლოკნოტში რაღაცას წერდა თუ ინიშნავდა.
-მეთერთმეტე ნომერია? ემზარი სად შეიძლება ვნახო?
- მე გახლავართ...( ისე გაკვირვებით, შიშნარევი ხმით თქვა, საგადასახადო ინს. ვეგონე მგონი)
- გამარჯობათ, მე ზახარიჩმა მომასწავლა თქვენთან, დამხმარე ჭირდებოდაო...
- ხოო...(გაუხარდა) , რკინასთან გიმუშავია?
-არა, მაგრამ ზარმაცი არ ვარ....რა მევალება?
- კლიენტის მანქანაზე დატვირთვა, ჩამოცლა, ხანდახან "სვარშიკ" ლოვასაც უნდა წააშველო ხელი. დღეში ათი ლარი გექნება. ხანდახან „ლევიც“ არის, თუ გეცლება და  გვერდზე მეზობელს მიეშველები პატივს გცემენ. არის დღეები ოცდახუთ ლარზეც ახვალ, მაგრამ მაგრა გაწყდები.
- აბა დავიწყოთ?
- დავიწყოთ რა, თუ მზად ხარ!
- რა მომზადება მინდა ხელიც წამოღებული მაქვს და ფეხიც.
ემზარის გაეღიმა
- კარგი, ხელთათმანებს მე მოგცემ, სამუშაო ბუშლატიც მოგივა ზომაში მგონი. სამუშაო შარვალი და ფეხსაცმელი შენ უნდა მოიტანო და აქ გამოიცვლი
.... ხო, მართლა ცხრაზე აქ უნდა იყო საღამოს შვიდზე კი ვამთავრებთ.
ფულს გინდა ყოველ დღე მოგცემ გინდა ყოველ კვირა.
-ყოველი დღის ბოლოს იყოს თუ შეიძლება.
-კარგი.
**************
შვიდს აკლდა ხუთი წუთი რომ , ემზარიმ თქვა: აბა დავიშალეთ უკვე.
მე ათ ლარიანი გამომიწოდა და ბლოკნოტი დახურა.

ფეხით გეზი ვაგზლს ბაზრობისკებ ავიღე,გაგებული მქონდა საღამოს ყველაფერი იაფი არისო. 
მთელი დღის ნაშრომით ბევრი რამე ვიყიდე:
შაქარი-1კგ(სინამდვილეში 900გრ) - 1.70ლარი.
თონის პური , 3ც  3.00 ლარი,
კართოფილი 3კგ. 2.00 ლარი.
მაკარონი 3 ლარის
ბებოს  დარჩენილი 0,30 თეთრი მოწყალების.

სახელმწიფო სამსახურში ჯამაგირი1300 ლარი და  1700 ლარიც მქონია, მაგრამ ამ 10 ლარიანის აღებით მიღებული სიხარული პირველად განვიცადე.  10 ლარი რა მცირეა 1700 ლართან შედარებით, მაგრამ რამხელაზე დიდი სიხარულის მოტანა შეძლებია.
„დიდ გვაბში არ ეტეოდა, პატარაში სულ არ იყოო“- ადამიანისთვის როგორ შეუძლებელი წარმოსადგენია ეს,  თუმცა ადამიანები  იმიტომ ვართ და არა ღმერთები, რომ ყველაფერი არ გვესმის. დიდი არ მახარებდა ისე ,როგორც მცირემ გამახარა.

საღამოს ათ საათზე მივედი სახლში და ჩემი ოჯახის  შეშინებული სახეები  სიხარულმა შეცვალა.

მეორე დღე
ჩემი ლაზარეს წყალობით უკვე  მთელმა უბანმა იცოდა ჩემი მუშაობის  დაწყების ამბავი.

მესამე დღე.
თითქმის ყველა ნაცნობმა მომილოცა.

სახლიდან სამუშაოზე და უკან, ფეხით დავდიოდი. ჯანმრთელობისთვის კარგიაო, ვამბობდი,თუმცა ამით სამ ლარს ვზოავდი.
ალბათ სამი ლარი რა არისო იტყვის საქმეში ჩაუხედავი კაცი, მარა ჩემთვის სამ პურს უდრიდა, ოჯახისთვის საარსებო სამ პურს.



მეხუთე დღე.
კლასელმა ზურამ დამირეკა, ძლივს ვიცანი რადგანაც სკოლის დამთავრების შემდეგ არ გამეგონა მისი ხმა. ჩემი მუშაობის დაწყების ამბავი მასაც გაეგო და 250 ლარი მთხოვა, მეუღლე ცუდად მყავსო. სამწუხაროდ ვერაფრით დავეხმარე,
დარწმუნებული ვარ, იფიქრა აქვს და არ მომცაო. დამშვიდებობაზე შევატყვე.

მოსე (მეშვიდე დღე)

შრომა გაწეული, ათ ლარიანი სურსათსანოვაგით ხელ დამშვენებული მივედი სახლში, როდესაც ჩემი მერხის მეგობარი მოსე დამხვდა სტუმრად მოსული, ჩემი ერთი თვის ნაშრომი არ ეყოფოდა იმდენი რამე მოეტანა: სამი შუშხუნა ღვინო, არაყი მედოფი, ქათამი მზა შემწვარი, ყველი, სოსისი, ძეხვი მიქოიანის, შინხოფერის დოქტორსკი, ტორტი და შოკოლადის კანფეტები.
კანფეტების მარაგი უკვე ათვისებულ, განაწილებული იყო ლაზარეს და ანანოს მიერ
ორივენი კარგა მოზრდილი შოკოლადის ულაშებით დამხვდნენ, მაგრამ მათვის ვის ეცალა...

- მოშე, შე დაკარგულო, როგორ ხარ?, როდის ჩამოხვედი იზრაელიდან?
-ეჰ ,მართალი გითხრა ქართლოს ,თითქმის სამი წელია, აქეთ ვარ.
- ხომ მშვიდობაა შენსკენ?
- კი , ხუთი წლის წინ გოგო გავათხოვე, სამი წლის წინ ბიჭიც დაოჯახდა,მერე ჩავაბარე ბიზნესი, მე კი აქეთ გამომიწია გულმა.
- ბაბუაც იქნები უკვე.
- არა, ჯერ ახალგაზრდები არიან და არ ჩქარობენ ,უნდათ ცხოვრებით დატკბნენ.
- მაინც აქეთ რამ გადაგაწყვეტინა წამოსვლა?, ვიცი კარგად აიწყვე ცხოვრება, წყნარად არისო ბიჭებმა.
- ოო,სწორედაც სიწყნარე მომბეზრდა ქართლოს.
იქ ცხოვრება ტბას გავს: წყნარია, ერთფეროვანი, არაფერი საინტერესო.
აქ ცხოვრება მდინარესავითაა, ჩქეფს და საინტერესოცაა. მეც აქ დაბადებული გაზრდილი თევზი ვარ და მიტომ ვერ გავძელი იქ.
- მერე იცი?, რომ მდინარეში ცხოვრება ძნელია?, სულ მზად უნდა იყო, თორემ მისი ძლიერი ტალღები სულ ქვებზე გარტყმევინებს თავს.
ხა...ხა..ხა...
- ვიცი დაგენაცვლე, თუ გამიჭირდა ,მეც მივენდობი მდინარეს, მოვიმკვდარუნებ თავს და გავყვები,  ბოლოს ჩემს ტბაში ჩამიყვანს თავისით.
- ხო..ხო..? რა "ხიტრები ხართ"? რა ჭკვიანები?
კაცი წყალს მიქონდა და გზა იქითკენ ქონდაო - მაგას გავს ეგ.
- ხო, უცებ გამშიფრე ქართლოს, მესამე თვალი გაქვს, ყველაფერში ასპროცენტიანი იყავი ყოველთვის, მე რაც ვიცი.
- კაი... ,არ გინდა, მოდი მიუჯდეთ სუფრას, ტყუილად არ მოხვიდოდი შენ, საქმე გექნება რამე.
- რატო კაცო ?
... თუმცა კი, მაგაშიც მართალი ხარ, გზადაგზა აგიხსნი ჩემი მოსვლის მიზანს.

ქართლოს წესიერაძე.(პირველი ნაწილი)

  ოჯახი.

.....ქართლოს  ბაბუა გენაცვალოს, იმიტომაცაა წესიერი კაცი წესიერი, რომ არ ყვირის წესიერი ვარო. 
მინას გავს წესიერი კაცი,სუფთას და გამჭირვალეს, როგორც დაიწყებს ლაყაფს წესიერი ვარო, იქ უჩნდება ბაბუ ბზარი, ხოლო გაბზარული მინის ამბავი ხომ იცი? დაიძრება ბზარი, გაიზრდება, გაიზრდება და ერთხელაც გატყდება. გატეხილი მინა კი ვის არგია, არც არავის უნდა. იღებენ და ყრიან ნაგავში.
- ბაბუ, როგორ გავიგო კაცი წესიერია თუ არა?.....

-გაიღვიძე  ქართლოს!
რა იყო, ცუდი სიზმარი ნახე?
-აა? უფ.... ოცდაათი წლის მკვდარი ბაბუა რამ დამასიზმრა, რა ვიცი.

(ნახევარსარდაფის სარკმელი ოდნავ განათებული იყო.)
ნათო გათენებულა უკვე,... ბავშვები ჯერ არ გააღვიძო,.... შეშის ფეჩს დავანთებ,
უკვე ნოემბერია, აცივდება აწი,.. მერე წავალ, იქნებ  სამსახური ან ცოტა ფიჩხი კიდევ  ვიშოვო....
- მეც წამოვალ...მამა...მეც წამიყვანე....თვალების ფშვნეტით საწოლზე წამოჯდა ლაზარე.
- ლაზარე, ეხლავე დაწექი და ხმა არ გავიგო შენი , ანანო არ გამიღვიძო დედა.
ხის ფეჩს უკვე ტკაცუნი დაეწყო...
მოდი კაცო გაგიცივდა ჩაი. 
აი, ვახოს გამოგზავნილი თაფლიც დარჩა ცოტა.
-არ მინდა, - თქვა ქართლოსმა და ნახევარ ლიტრიან ბანკას გახედა, რომელსაც თაფლი ოდნავ უმალავდა ძირს.
ამასობაში ანანოც გამობანდალდა, პიჟამოთი, უსიტყვოდ,ფეხშიშველი, გაწეწილი თმით და მამიკოს მუხლს მიუახლოვდა ასაბობღებლად, თანაც ცალი თვალით სახლში დადგმულ უცხო ნივთისკენ აპარებდა თვალს.
- მოდი მამიკოს, სიცოცხლე და სიყვარულო - თქვა ქართლოსმა და მუხლზე დაისვა.
ანანომ საჩვენებელი თითი აწია "ფუაა"თქვა და მორიდებით ხის ფეჩს გახედა არ გამიგოსო.
-ნათელა, ხედავ ახსოვს შარშან ხელი რომ დაადო ფეჩს და დაეწვა....
როგორ ვუბერავდით ერთად სულს, პატარა თითუნებს ორი კვირა მალამოს რომ ვუსვამდით გადახვევის წინ..
გახსოვს მამიკოს კუდრაჭავ? ჩემო პატარავ?
ერთად შეუბეროთ კიდევ სული? -ანანომ თანხმობის ნიშნად თავი დააქნია.
ფუუუ,ფუუუ,  ფუუუ...
მეტს ხომ აღარ დაადებ ხელს? -  ანანომ ისევ უსიტყვოდ გააქნია თავი.
-კარგი წავედი აბა მე.
-ღმერთმა ხელი მოგიმართოს, მიაძახა და პირჯვარი გადაწერა ნათელამ მიმავალ მეუღლეს.
მეუღლეს მხრიდან,უსუტყვო თავის დაქნევა და კარის ჭრიალი გაისმა.

                                                  მეზობლები.

ქუჩაში მიმავალმა ქართლოსმა გაზეთების ჯიხურთან მდგარი მეზობლები: ლამარა და თინა შენიშნა.
- გამარჯობათ, დილა მშვიდობისა - მიესალმა ქართლოსი  ორივეს, მეზობლებიდანაც ადეკვატური პასუხი იყო.
- გაგიმარჯოს, უპასუხა ლამარამ.
- მშვიდობა მოგცეს ღმერთმა, მიუგო თინამ.
ქართლოსი თვალს არ იყო მიფარებული რომ, ლამარამ თინას ჩასჩურჩულა:
-ამ დილაუთენია მიბოდიალობს სადღაც , ოჯახში კი ცოლშვილი მშიერ მწყურვალი ეყინება.
- იქნება მუშაობა დაიწყო?
- მუშაობა არა?ვის რათ უნდა ასეთი უვარგისი, სად არ მუშაობდა რა თანამდებობები არ ქონდა, ვერსად ვერ ივარგა.
მისი ყოფილი თანამშლომლები ზოგი მანქანით დადის,  ზოგმა სახლი აიშენა, თვითონ კი შიმშილით შვილებს ხოცავს.
-ალბათ პატიოსანი კაცია -დაიცვა ქართლოსი თინამ.
-ვის რაში ჭირდება მისი პატიოსნება, ან ვის გამოადგა? თავდაცვის სამინისტროში დიდი თანამდებობა ქონდა, ნათესავებიც მოიმდურა,მეგობრებიც, მეც დამჭირდა და ასე შემომითვალა ცოლის პირით: ვერავის შეღავათს ვერაფერში ვერ  მივცემო, კანონმა ნათესავი და ნაცნობი არ იცისო, ყველა მოქალაქე ჩემთვის თანასწორიაო. არც ფულით აკეთებდა საქმეს და არც ნაცნობობა ჭრიდა.
იყიალოს ეხლა ასე ქუჩა-ქუჩა.
- ნათელა, კარგი ქალია, ღვთის მოშიში, პატიოსანი. -სიტყვა ძლივს ჩააკვეხა თინამ, ქართლოსის მხილებით გართულ ლამარას საუბარში.
-ხო, ეგ მეც მეცოდება, მარა მაგის ბრალიცაა, რა ეწანწალება ესე ეკლესია მონასტრებში, ერთი დამლაგებლის ადგილს მაინც იშოვიდა ქალის ამდენ ხანს.
თანაც ხომ გაგიგია კაცი თუ თავია ოჯახის- ქალი კისერიაო. სხვა მაგის მაგიერ კარგად შემოაჯდებოდა მაგ კაცს კისერზე და კარგადაც იცხოვრებდა.
ჩემს იზოლდას ენაცვალოს დედა, სამი-ოთხი თვე მაგასაც გაუჭირდა მარა მერე კი წამოაჯდა თავზე თავის ქმარს,ეხლა კი ესპანეთში აპირებენ საშობაოდ წასვლას.
შოპინგებზე დიდი ფასდაკლება ყოფილა.
-ეჰ, გამართლება უნდა ყველაფერს.
ვითომდა გამოსავალი იპოვა თინამ და იფიქრა ლამარაც დაასრულებსო მარა..
-რაღა გამართლება ქალო, ასეთ თანამდებობას რომ გააფუჭებ, გამართლების ბრალია? მარტო უნდა მჯდარიყო და ფულები ეთვალა, მარა შეატყვეს რა უვარგისი იყო. იქ, იფიქრეს ალბათ, ეს არც თვითონ ჭამს და არც ჩვენ გვაჭმევსო და მოისროლეს სასჯელ აღსრულების დეპარტამენტში, რაღაც კადრების განყოფილების უფროსად.
იქაც დაუწყია ქართველობა , პატიმრების პურს როგორ შევჭამო, ამ გაჭირვებულებს და დაქცეულებს ფული როგორ გამოართვაო და ორ თვეში ნებაყოფლობით განთავისუფლების განცხადება დაუწერია. 
შენ კიდე იძახი გამართლებაო.

ტყის ამბავი (იგავარაკი)

ამჯერად  ერთი ტყის ბინადართა  ისტორიას მოგითხრობთ.
  როგორც ყველა  ტყის ბინადართ მათაც ყავდათ თავიანთი მეფე ლომი. 
ერთხელ უსისხლობისგან დამშეულმა სვავებმა, ტყის ბინადარნი აიყოლიეს და უკმაყოფილონი მეფე ლომთან გამოცხადნენ. 
- აბა გისმენთო ვის რა პრობლემები გაწუხებთო ბრძანა ლომმა.
- მე მოგახსენებთო თქვა ერთა სვავმა:
სოფლის ხალხი გვაწუხებსო... 
კი...კი კვერი დაუკრეს ტყის ბინადარნმა.
ღამე გვაწუხებსო...... კი...კი კვლავ დაეთანხმენენ ,
წყარო ცივიაო, კი...კი.......
მზე ცხელიაო...... კი...კი...კი.....
- ჩაფიქრდა ლომი, აბა როგორ მოვიქცეთო?
-როგორ და ადამიანი ხომ ყველაზე გონიერიო?- იკთხა სვავმა
კი...კი.კიი....... უპასუხეს  კვლავ ბინადარმა.
- ავდგეთ და მათი  ჯიშის და მსგავსი, ჩვენი ტყის ბინადარი მაიმუნი დავნიშნოთ ამ ტყის გამგებლადო,
ხალხთანაც იპოვის საერთოს ენას, ღამესაც გაგვინათებს, წყაროსაც შეათბობს და მზესაც გააგრილებსო...
კი....კი....კი..... ერთხმად მოიწონეს ჭკვიანი აზრი ტყის ბინადარმა.
რა ექნა მეფე ლომს, თანხმდა მაიმუნის გაბატონებაზე.

მაიმუნმაც მიიღო ფიცი, რომ ყოველივეს პირნათლად შეასრულებდა, გაამართლებდა ტყის ბინადართა იმედებს. და 
მეორე დღიდავე შეუდგა  მართვას.
- კუ, ფოსტალიონად დანიშნა, ძლიერი ბაკანი აქვს და დიდ გზაზე ხიფათს აცდებაო.
- ჟირაფი, მიწის მთხრელად. დიდი კისერი აქვს და ღრმად ამოთხრის წყაროს კალაპოტი უნდა შეუცვალოთო.
- თხუნელა მრჩევლად დაიყენა, მიწისქვემოთ რა არის ისიც კი იცისო.
- დათვი ხის მჭრელად, ძლიერი არისო.
- ზღარბი მდინარის მცველად.
- ფოცხვერი კი ცეცხლის დამთებლად. 
დაპირებული სიტყვა უნდა შევასრულო, ღამე გავანათო, წყალი გათბოთ, მზე გავაგრილოო.

დაიწყო დათვმა ტყეში ხეების მობეჭვდა, რომელი ხე მოეჭრათ რომ ცეცხლი დაენთოთ,  რატომღაც ყველა მაინცდამაინც ის ხე აღმოჩნდა მოსაჭრელად სადაც ფუტკრებს ქონდათ თავისი სკა თაფლით სავსე. თან  ფოცხვერს ეუბნებოდა მალე დაანთე ცეცხლი თორემ დაღამდება და მაიმუნს ტყე განათებული უნდა ვაჩვენოთო. მოჭრილი ხიდან ჯერ დარეტიანებულმა ფუტკრებმა სხვადასხვა ხის ტოტებს მიაშურეს ეს რა მიწისძვრაა რა უბედურება გვჭირსო?  სანამ  გაერკვნენ საქმის ვითარებაში ერთხანს იბზუილეს.
ფოცხვერმაც წაუკიდა მოჭრილ ხეებს ცეცხლი.
ეხლა კი გამოერკვნენ ფუტკრები, ეს რას ჩადიხართო და დაესიენ დათვს და ფოცხვერს. დაკბინეს , მათაც ბევრი იქნიეს ხელფეხი, ბოლოს გადაახტა ფოცხვერი ცეცხლს და კუდზე ცეცხლს ალი მიწვდა, აგიზგიზდა კუდი ჭაობის ბამბუკის ჩირაღდანივით.ეს კი ვეღარ მოითმინა  გამწარებულმა ფოცხვერმა და გავარდა ტყისკენ სადაც წყარო ეგულებოდა. დათვი კიდე დიდხანს იბრძოდა, ამასობაში კუ მოსულიყო ამბის გასაგებად სამუშაოები როგორ მიმდინარეობსო.
დაინახა კუმ ეს მოცეკვავე დათვი და ენა გადმოუვარდა...
წადი მაშველებს დაუძახე ღალატიაო, ეს მოასწრო ეთქვა დათვმა და მასაც ზურგის ბალანზე აუვარდა ალი და  მანაც ტყეს მიაშუა საშველად.( ინსტიქტი მაინც რა არის, რომ გაქვს პატარაობიდან მასწავლი, საშიშროება როცა მოგელის ტყეს მიაშურეო). დაინახა კუმ როგორ შევარდა ცეცხლმოკიდებული დათვი ტყეში, თუმცა ტყეს უკვე კვამლი კაი შორ მანძილზე ასდიოდა უკვე.

სამი დღედა ღამე ებრძოდნენ სოფლის ადამიანები, ტყეში გაჩენილ ხანძარს, ნახევარი ტყის გადარჩენასაც ვერ შეძლებდნენ  დიდ წვიმას რომ არ  მოესწრო.
ბევრი ტყის ბინადარნის სიცოცხლე შეიწირა ცეცხლმა, მათ შორის ფოცხვერიც და დათვიც.

ასე აღმოჩნდა ხანმოკლე მაიმუნის მართველობა ტყეში.(მაიმუნის აზრით ყოველ შემთხვევაში)
..თუმცა მაიმუნი რისი მაიმუნია, რომ ზურგზე ასე იოლად დაცემოდა.
... და ყოველივე უბედურებას დღემდე დათვისა და ფოცხვერის არაკომპეტენტურობას აბრალებს. თვითონ კი  კვლავ ელოდება ტყის მომდევნო დემოკრატიული არჩევნების მოსვლას.

ამ ყოველივე უბედურებიდან მოგებულნი მარტო სვავები დარჩნენ, მთელი წელი ეყოთ ცხოველთა ლეში და ნახევრად დამწვარი შებოლილი მძორის  ულუფები.
თანაც გულში სიხარული და სხვის დასანახად  თვალზე ცრემლი მოსდგომოდათ. კეთილი სვავები მძორს ნაწილს სოფლის ღორებს უტოვებდნენ  და თანაც იმედოვნებდნენ იქნებ აწი სოფლადაც ჭირი გავრცელდეს და ზამთარიც იოლად გადავიტანოთო.

23.აპრილი. 2013წ.


მოხუცის ნაამბობი (მხოლოდ მამაკაცებისათვის)

რეალური სურათის დასანახად სიუჟეტი შეიცავს უცენზურო ფრაზებს,
რისთვისაც წინასწარ გიხდით ბოდიშს.

                                                    მოხუცის ნაამბობი

ეს ამბავი 93 წელს შემემთხვა. შემოდგომა ბოლო დღეებს ითვლიდა.
უკვე მეხუთე კურსის ს.ტ.უ.-ის სტუდენტი უმეტესად კარგ ამინდში პირველი კორპუსიდან ფეხით მიუყვებოდი შინისკენ მიმავალ გზას. ოთხშაბათი დღე იდგა. ამ დღეს ყველაზე მეტი ლექციები მქონდა. ბოლო ლექცია შვიდზე მთავრდებოდა. მიუხედავად იმისა რომ საკმაოდ დაღლილი ვიყავი გატენილი ტრანსპორტის და ჭყლეტვით მგზავრობას ისევ ფეხით წასვლა გადავწყვიტე შინ. 
რა ჯობია ფიქრს როდესაც ფეხით მიუყვები ქუჩას, ტკბები მისი სილამაზით
მოქალაქეებს აკვირდები და ფიქრობ როგორები არიან? როგორი ერთნაირები და როგორ განსხვავებულნი. ყველა ვიღაცასთან მიდის, ყველას რაღაცა მიაქვს , ზოგს სიხარული , ზოგს დარდი....
ზოგს სითბო დახვდბა, ზოგს სიყვარული, ზოგს უბედურება, მაგრამ ეხლა არავინ  იცის ეს...  
ორთაჭალამდე მიმავალი ორი ალტერნატიური გზა მქონდა. ზოოპარკი, ფილარმონია, თავისუფლების მოედანი, შემდეგ ან  კოლმეურნეობათა მოედანი ან ლესელიძე აბანოთუბნის ბანალოგიურის გავლით სულ ფეხით სახლამდე.
იმ დღეს რატომღაც ლესელიძის მარშუტი  ავირჩიე.
ლესელიძეზე სიონის მონასტრამდე არ მისულს, შოთის პურის სუნი მეცა, დახლთან ჩვეული რიგი არ ჩანდა. პურზე უარის პასუხის შეჩვეულმა მაინც ცალყბად ვიკითხე 
პური გაქვთ? 
კი გვაქვს,რამდენი გინდა? მიპასუხეს შიგნიდან.
სამი - წამსვე გადავთვალე ბიუჯეტი და ტრანსპორტზე დანაზოგი.
პური გაზეთ სოფლის ცხოვრებაში გამიხვიეს. 
დავხედე, გამეღიმა.... კიდე გამოდის ნეტა გავიფიქრე ჩემთვის.
ისე ცხელი იყო ხელებს მწვავდა, ამიტომ ტანსაცმლის სახელო ამოვდე და გვერდზე მაგრა დავიფიქსირე, მერე ერთს ყუა წავაცალე და ისეთი ორთქლი და პურის სუნი ამოვარდა ლამის იქაურობა გაათბო. 
      რა დალოცვილია ეს პური.. " პური ჩუენი არსობისა".. პურის მცხობელიც დალოცვილია... ასე ფიქრებში გართული ნელ ნელა სიონს უახლოვდებოდი.
ის იყო მუჭაში მოვიქციე პურის ყუა და პირჯვარი გადავიწერე, რომ კიბეზე ჩამომჯდარი მოხუცი შევამჩნიე, თავი ქვის მოაჯირისკენ მიეტრიალებინა და მოგუდულად ტიროდა.

- უკაცრავად რამეთი შემიძლია დაგეხმაროთ? - ვკითხე მე.
შიშით, უფრო მოულოდნელობისგან მოატრიალა თავი, წამიერად შემათვალიერა და მიპასუხა: არა შვილო, არა მიჭირს რა, ჩემს თავს დავსტირი.
მერე უფრო კარგად დამაკვირდა, მეც დავაკვირდი.  მათხოვარს არ გავდა. მიუხედავად ჭაღარა ნარევი ოდნავ გაბურძგნული წვერისა ტანსაცმელი ძველი მაგრამ კარგი ეცვა. ჩემი წლოვანების კაცისთვის ვერც ბაბუას ვკადრებდი და ვერც ძიას, რაღაც მათ შორის იყო.
- მიირთვით პური, ცხელცხელია ეხლა ვიყიდე...
გაზეთიდან ცალ ყუა წატეხილი შოთი გამოვაძვრინე  და მეორე ყუა შევთავაზე.
- ოო, უარს არ გეტყვი, თუ შენც ჩამოჯდები აგერ....
ამოიღო ჯიბიდან გაზეთი და კიბეზე თავის გვერდზე გაშალა. ყოველივე  ისე სწრაფად და მოხერხებულად გააკეთა,რომ წასვლაც მდომებოდა უზრდელობა გამოვიდოდა.
დავჯექი, გაზეთში შეხვეული ორი პური მუხლებზე დავიდე, ზემოდან ორ ყუა წაცლილი დავადე.
- შეგემთხვათ რამე? -ვიკითხე მორიდებით
-აღსარების სათქმელად მოვედი და კარი დაკეტილი დამხვდა. -თავის აწევით  სიონის კარებისკენ მიმითითა.
აქ ჩამოვჯექი ქვას მაინც გავანდობ ჩემს ტკივილს მეთქი და შენც წამომადექი ცხელი შოთებით თავზე. პური ხომ გამიყავი?
-კიი - ხმადაბლა ვუპასუხე
ხომ ერთად მივირთმევთ, იცი რას ნიშნავს ეს?
არა?
პური რას ნიშნავს არ იცი? პური სხეულია ქრისტესი...
ააა, კი.. - დავეთანხმე, გამახსენდა,მივხვდი რა კუთხით მკითხა.
ხოდა რაღაც ნაწილით ვეზიარეთ მას..., ეხლა შენზე უკეთესს ვის ვეტყვი გულის ტკივილს.
-დიდი პატივია....- შევიშმუშნე
-ხო მართლა მე ლაშა მქვია -თქვა და ნახევრად მოტრიალებულმა ხელი გამომიწოდა....
- მე კახა, კახაბერი ვარ - ჩამოვართვი ხელი.
- ოჰ კახაბერ, კახაბერო - ოდნავი გაოცება სიხარულით თავი გადააქნია, მაგრამ მე ვერ მივხვდი ეს რას ნიშნავდა ( მისი მიმიკა "ო, თავადისშვილოს" გაკვირვება გაოცებას უფრო გავდა ანდა კარგ გვარს რომ გაიგებ)

    მოკლედ ყველაფერი ასე დაიწყო:
მე და გიორგი ერთ უბანში დავიბადეთ, ერთი წლოვანების ვიყავით და საბავშვო ბაღიც და სკოლაც ერთად დავამთავრეთ. ჩვენისთანა მეგობრობა იმ უბანში არც არავის ჰქონდა და არც არსად გამიგია. სულ ერთად ვიყავით გემოვნებაც კი ერთნაირი გვქონდა. სკოლაში, სწავლით მე ვჯობდი ბეჯითთა რიგებში ვიყავი, გიორგი საშუალოდ ოთხებზე(ხუთიანი შეფასებით სიტემაში).სწავლობდა.
  ინსტიტუტშიც ორივენი პირველსავე წელს მოვეწყვეთ მე იურიდიულზე, გიორგი სამედიცინოზე. მამაჩემი  შეპირებული იყო თუ ჩემით მოვეწყობოდი 
მართვის მოწმობას და კარგ 07 მიყიდდა. მე და გიოს გადაწყვეტილი გვქონდა მისაღები გამოცდების მერე ჩემი ახალი მანქანით ათი დღით ქობულეთში წავსულიყავით და იქ მაგრა გვეგულავა.
მანქანის ყიდვაზე რომ მიდგა ჯერი, ერთმა მეზობელმა მამაჩემს უთხრა ავლავარში სომხური თეატრის წინ ავთო ცხოვრობს მიდით ნახეთ კარგი "ნოლსემი" ყავს გასაყიდიო.
მამაჩემიც მომიტრიალდა რახან უკვე კაცები ხართ, შენ და გიორგი წადით ნახეთ მანქანა თუ მოგეწონება იყიდეთო.  
მირეკ მორეკეს ტელეფონით და იმ ავთომ მეორე დღეს ხუთ საათზე საღამოს დაგვიბარა.
იმ ღამეს გიორგიც ჩემთან დარჩა და მთელი ღამე არ გვეძინა. საღამოს ხუთის მაგივრად იმ უბანში ოთხზე ვიყავით. ვაი, ვერ მივაგნოთ და არ დაგვაგვიანდესო ვნერვიულობდით. სახლს კითხვა კითხვით ადვილად მივაგენით. ხუთის ნახევარიც არ იყო., ვერ გადავწყვიტეთ შევიდეთ სახლში თუ ხუთამდე დავლოდებოდით. მხოლოდ ათი წუთი გავუძელით და სულმა წაგვსძლია, თუ ხუთზე დაგვიბარა მეპატრონემ, ხუთის ნახევარზეც სახლში იქნებაო გადავწყვიტეთ.
მივეცით ზარი. კარი დიასახლისმა გაგვიღო.
-მანქანის თაობაზე ვართ ბატონმა ავთომ დაგვიბარა.
- შემობრძანდით, ბატონი ავთო არ გახლავთ წუთი-წუთზე მოვა.
მისაღებში შეგვიპატიჟა და დაგვტოვა.
სახლი სუფთა იყო  და თავისებური სიმდიდრეც ეტყობოდა.
ხუთ წუთში გოგონა შემოვიდა ასე თექვსმეტი წლის, ვერცხლის სინით, მასზე ორი ვერცხლისავე ბუდეში ჩადგმული მინის ჭიქით ჩაი, საშაქრე შაქარით და ლამბაქზე დაჭრილი ლიმონი ეწყო.
-მიირთვით თქვა მორიდებით. თავი არც აუწევია,არც თვალებში შემოუხედას ჩვენთვის ისე გავიდა.
მე და გიომ ერთმანეთს გადავხედეთ. არავის უკითხავს ჩაი გნებავთ, თუ არ გნებავთ.
ის იყო ვერცლის ბუდეს ჩაის ჭიქით ხელი წავავლეთ,რომ უცებ ზარის ხმა გაისმა. ბატონი ავთო მობრძანდა...
შემოსასვლეში საშუალო ტანის ჭარბი წონის მამაკაცი გამოჩნდა, დიასახლისმა ქურთუკი ჩამოართვა,რაღაც წაუჩურჩულა, მამაკაცმა მისაღებში შემოიხედა მოგვესალმა და გვითხრა უკაცრავად ათ წუთში შემოგიერთდებითო.
მერე ჩვენი თვალით დავინახეთ იმ გოგონამ ვინც ჩვენ ჩაი მოგვართვა, გვერდზე ოთახში ტახტზე დაბრძანებულ ავთოს როგორ გახადა ჯერ ფეხსაცმელი, მერე წინდები, ხოლო მერე თასით წყალი შეუტანა....
თვალები გაგვიფართოვდა ორივეს, როდესაც გოგონა მუხლებზე დადგა და მოძრაობით მივხვდით რომ მამაკაცს ფეხებს ბანდა.

ბატონი ავთო ზუსტად ხუთ საათზე შემოგვიერთდა.
მანქანის თაობაზე ხართ? გვკითხა.
დიახ, ვუპასუხე.
ეს მანქანა საუკეთესო მდგომარეობაშია. ესა და ესა ღირს, ნახეთ გინდათ იყიდეთ გინდათ არა.
ისე მტკიცედ იყო ნათქვამი შევაჭრებას აზრი არ ჰქონდა. ფასი არც იაფი იყო არც ძვირი, უფრო საშუალო ფასზე ოდნავ ნაკლები იყო.
მე გიოს გადავხედე, მანაც თავი დამიქნია..
-კეთილი თანახმანი ვართ.. ვყიდულობთ - ვთქვი
-მაშინ ხვალ თერთმეტზე "გ.ა.ი."-ში გვითხრა ავთომ
წამოვდექით ხელი გავუწოდეთ ხვალამდე ვთქვი,
კარგად ბრძანდებოდეთ თქვა გიომ.

ავთოს სახლიდან გამოსულები ისე მხიარულად აღარ ვიყავით როგორც მანამდე. მხოლოდ ორი სიტყვა გადავულაპარაკეთ ერთმანეთს ხო კარგი მანქანაა? კი კარგი მანქანაა ....  
ფეხით გაუყევით შენისკენ გზას და ორივენი ავთო სახლში ნანახზე ვფიქრობდით..
ბოლოს ისევ მე დავარღვიე სიჩუმე..
- ნახე როგორ მიჩმორიკებული ყავს ოჯახის წევრები?
- რატო?
- რა რატო ვერ ნახე, ცოლი როგორ მოწიწებით შეეგება და გოგომ ფეხები როგორ დაბანა?
- კი ,მაგრამ მიჩმორიკება რა შუაშია?
- აბა ეხლა იმ გოგოს ევასება მტვრიანი ფეხსაცმელი, ოფლიანი ნასკი და ვიღაც ავთოს ტურტლიანი ფეხების ბანა?
- რატო ვიღაცის? შენთვისაა ვიღაც თორემ იმ გოგოსთვის მამაა და მისი ფეხები შეიძლება მსოფლიოს ურჩევნია.. სიყვარული და ურთიერთ პატივიცემაა.. ჩვენს დროში ძალით ვერავის ვერაფერს გააკეთებინებ.
- აუ ჩემი... შენ მაგრა გამოყლევდი ამ ბოლო პერიოდში..
მე მამა არ მიყვარს? მამაჩემმა "ნოლსემი" მიყიდა ამ წუთში და იმას არ დავბან ფეხებს... 

იმ დღეს გიოს ხმაც აღარ ამოუღია ისე დავშორდით ერთმანეთს.
                                  ქობულეთი

31 აგვისტოს უკვე ქობულეთში ვიყავით, ჩემი მანქანით.
იმავე სააღამოს ბარში გავიცანით ნატალი და ანი.
მთელ დღეებს ერთად ვატარებდით, დილით ზღვაზე საღამოს ბარში.
მეორე დღეს გიოს ვუთხარი მე და ნატა ცალკე გადავალთ, ხოლო ანი აქ გადმოვა შენთან, დღე კი სანაპიროზე შევხვდეთ ჩვეულებრივ....

მესამე დღეს სამ საათზე ძლივს ავდექი ...
-ნატ, არ წავიდეთ ზღვაზე? 
-აუ ლაშ... შენ წადი თუ გინდა.. მე კიდე წავუძინებ ორი საათი რაა და მერე ჩამოვალ - თავი ოდნავ აწია ბალიშიდან ნატამ.
- წავალ გვრიტებს ვნახავ, როგორ არიან..., რამე ხომ არ მოგიტანო?..

სანაპიროზე გიო და ანა ისე იწვნენ როგორც უცხოები, რომ მივედი ანა ადგა და თქვა უკვე ძალიან ცხელა მე უნდა ავიდეო..

- რა იყო შეჩემა იჩხუბეთ? ვკითხე გიოს როდესაც ანა თვალს მიეფარა.
- არა საიდან მოიტანე.
-აბა რა არის ? არ მოგცა?
-არა, უკვე ლოგინში შიშველმა მითხრა ქალიშვილი ვარო....
- ვაა,.. მერე ვერ მიარჭე?
- ვერა, შემეცოდა... მერე  მისი ნამტირალები თვალები წარმოვიდგინე. არ მიყვარხარ, უნდა დავშორდეთს რომ ვეტყოდი.
-აუუუ, შიშველი მუტელი ლოგინში გყავდა და ქალიშვილი ვარო მაგაზე მიეცი ზადნი?
- ხო....  არაა ანი ცუდი გოგო, შეიძლება ვინმე ჩვენ ტოლს უყვარს უგონოდ... მე ეხლა მოუტყნა და დავუნგრიო მომავალი?
- ყლეზე არა გკიდია ის ვიღაც??? ანი შენ თუ არა სხვას მიცემს, მაგისთვისაა ჩამოსული, შენ კი იქნები ყლე ამოგდებული... 
მოსატყნავი უნდა მოტყნა ძმაო... თუ შენ არა მოტყნავ სხვა მოტყნავს...სხვას მიცემს..
დათა თუთაშხია არ გახსოვს? შენ გგონია კიკუ მეორე დღეს იგივეს არ გააკეთებდა? ან მესამე დღეს? ერთ მანეთად ან სულ უფულოდ გააკეთებდა...
- არ შემიძლია..
- მაშინ აიღე ორმოცდაათი მანეთი და ბათუმში რომ სამოცდახუთი წლის სვეტაა ის მოტყანი..  ის მაინც არ იქნება ქალიშვილი.
- შენ რა ქენი?
- მაგარი "პროფია" ჩვენხელაა და კატასავით ტყნაურობს..
აუ გუშინ რეები აკეთა..., 
- ბედი არ მაქვს, ჩემზეა ნათქვამი: " მუტელი რომ ცვიოდეს, ყლე დამეცემა თავშიო"
- ადი ეხლა და მიარჭე ანის...
-არა მაგრა გაბრაზდა გუშინ, მაგრამ არ იმჩნევს...
-გაბრაზდებოდა, აღზნებული გოგო მიატოვე..
ბოლოს და ბოლოს გაიკერავდა და იმ ვიღაც ყლეს შეეტენებოდა...
გინდა მე ავიდე ანისთან და შენ ნატასთან მიდი...
- არა, მორჩი რა...შენ მოგეწონება ვიღაცამ შეყვარებული მოგიტყნას და მერე იმან გაიკეროს?
-არ მკიდია?..ჩავედი ზღვაში ვიბანაო თორემ დავიწვი...
შენ არ გინდა?..
-არა...
-აბა რა გინდა..
- თბილისში მინდა....

ქობულეთის მერე მე და გიოს ურთიერთობა ნელ-ნელა გაცივდა, 
სამაგიეროდ ნატას სულ უფრო და უფრო ვუახლოვდებოდი.
მაგრა "ვგულაობდით" და მეგონა ეს არასოდეს დამთავრდებოდა.
ჩემს დაბადების დღეზეც (მარტში) უკვე სუფრაზე ახალი მეგობრები იყვნენ ,უმეტესობა ნატას მხრიდან გაცნობილები "მხიარულები", ზოგი მისი ყოფილი ბოიფრენდები, მათივე ახალი ნაშობით, ანაც იყო საქმროსთან ერთად....
მხოლოდ გიოც იყო მარტო ამ უცხო ხალხში ჩუმად მორიდებით მჯდარი..
მეგობრების სადღეგრძელოზე გიო ვადღეგრძელეთ, ჩემი ბავშვობის მეგობარი., ვთქვი- როგორ ერთად გავიზარდეთ, როგორ ბავშვობიდან მოვდივართ, მაგრამ ამ ნათქვამს უკვე რიტუალის მოვალეობის სახე უფრო ქონდა ვიდრე გულწრფელი გრძნობისა. 
გიო ჩემს მიმართ არ შეცვლილა, ეს  მე ვეღარ ვქაჩავდი მეგობრობას. ჩემი გული 
სიძვას, ღრეობას ორგიას ჰქონდა მიტაცებული.
უკვე თვეები ისე გადიოდა ერთმანეთს აღარ ვხედავდით.
ინსტიტუტი რომ დავამთავრე მე და ნატამ ბულგარეთში დასვენება გადავწყვიტეთ, გაფრენის წინა დღით იყო გიო რომ მოვიდა და მითხრა ცოლი მომყავს მეჯვარედ გამომყევიო. ალბათ ცდილობდა კიდე როგორმე შეენარჩუნებინა ჩვენი მეგობრობა.
ნატა აწიკვინდა და მეც უარი ვუთხარი ერთადერთ მეგობარს.
რომ ჩამოვედი ბულგარეთიდან ვნახე გიო და მისი მეუღლე,
ჩვეულებრივი გოგო იყო არაფრით გამორჩეული, ერთმანეთს კრძალვით ეპყრობდნენ, რატომღაც ავთოს ოჯახი გამახსენდა.

როცა დავიმარტოხელე გიოს ვკითხე:
- სად გაიცანი მარი?
- მამიდასთან გავიცანი, კარგი გოგოა..
- ასე უცებ მოასწარი შეყვარება?
- ოჯახი ურთიერთ პატივისცემაა, ურთიერთ პატივისცემა კი ღირსებიდან მოდის, ეს ორი რამაა ოჯახის სიმყარე. სხეულით სიყვარული მოდის და მიდის,
ხოლო ეს სიყვარული მარადიულია.
როცა იცი რომ მეუღლე ოჯახის ერთგულია, უფრთხილდები მას, აფასებ მას. რაც არ უნდა წინააღმდეგობას წააწყდე ცხოვრებაში, მისთვისაც ძნელია პირველი ღალატის ნაბიჯის გადადგმა და კაცისთვის კი  წესიერი ოჯახის დანგრევა. შვილებიც მშობლების სახეა, იმავეს აკეთებენ და იგივეს აფასებენ.
...ასეთი რამ მითხრა მაშინ გიომ და მისი აზროვნება ჩამორჩენილი, დრომოჭმული, პროვინციული მეგონა. ერთი ფუთი მარილიც არ ყოფილა საკმარისი რომ ადამიანი შეიცნო ბოლომდე.
რამდენიმე თვეში მე და ნატამაც ხელი მოვაწერეთ.
უამრავი აბორტის გამო ნატას შვილი არ უჩნდებოდა,... თავიდან არც გვინდოდა, შემდეგ ნელ ნელა მისი სილამაზე გაქრა და ერთ ხანს მარტო ტკბილი მოგონება მაკავშირებდა მასთან..
მერე, დაწყობილი დომინოს ქვებივით მიყვა ერთმანეთს: გაქრა მხიარულებაც, ერთად ყოფნის სურვილი, ბოლოს სიყვარულიც მიჰყვა,... ურთიერთ პატივისცემა თურმე  არასოდეს გვქონია.
ეხლა ერთმანეთის ატანაც არ გვაქვს.. მაგრამ იძულებულები ვართ ბინის გამო ერთად ვიყოთ. 
გუშინ ადრე მივედი სახლში და სადარბაზოში ყური მოვკარი მეზობელი ეჩხუბებოდა ნატას, შე მენაგვე კოლას ბოზოო...
გამახსენდა ხშირადაა კოლას ცოცხის ტარი ჩემს სართულზე მიყუდებული.
...მაგრამ რა ვქნა ევროპულად მოაზროვნეები ვართ და, ეხლა რა აზრი აქვს მაგაზე კამათს ამ სიბერეში.
ძნელია როცა არავინ და არაფერი გელოდება სახლში არც შვილი, არც შვილიშვილი არც სიყვარული არც პატივისცემა...
მხოლოდ სიძულვილი და ბებერი ანჩხლი ბოზი...

..... თუმცა არც არავის ვადანაშაულებ რამეში, რაც მივიღე საბოლოოდ ყველაფერი ჩემი არასწორი ცხოვრების დამსახურებაა, სიმართლე გითხრა არც მყვარებია არავინ საკუთარი თავის გარდა.  მიყვარდა მამა მხოლოდ იმიტომ რომ მანებივრებდა და მყიდულობდა ყველაფერს.  დედა იმიტომ რომ მივლიდა. თვით ნატაც მხოლოდ ჩემი სიამოვნებისთვის, გართობისთვის მიყვარდა...

სილამაზეს, სიყვარულს უამრავ რამეს ადარებენ.  ზოგი გაზაფხულს , ზოგი ატომურ ბომბს. ჩემი აზრით ეს ორივე ლამაზ ზამთარს გავს, დათოვლილ არემარეს, რომელსაც თბილი სარკმლიდან უცქერ,. შემდეგ დგება დრო როდესაც ქრება სილამაზე, სიყვარული და და ეს ლამაზად დათოვლილი არემარე ტალახის ნაოჭებად იცვლება..., 
...მაგრამ არა ყველასთვის..
ვინც იმსახურებს იმათვის დამდნარი სილამაზე,სიყვარული, თოვლი, ახალი სილამაზის,  სიყვარულის მომტანია რასაც იას და ყოჩივარდას ამოცენება სცვლის.
მიმიხვდი ალბათ, ბავშვები ცვლიან დამდნარ სილამაზეს  და სიყვარულს და მიწა უკვე ნაოჭიანი ტალახიანი კი არ არის არამედ გამშვენებულია ყვავილით... 
მშვენიერება კი უჭკნობია, უკვდავია,  განსხვავებით სილამაზისგან და სიყვარულისგან.
( რამდენიმე წუთიანი პაუზა ჩამოვარდა ჩვენს შორის და ისევ მოხუცმა განაგრძო)

  სამი დღეს წინ გიორგი შემხვდა ზოოპარში მეუღლესთან შვილებთან და შვილიშვილებთან ერთად, მერე გავიგე ერთერთი შვილიშვილის დაბადების დღე ჰქონია. ისევ ისეთი იყო, მაღალი მოვლილი, ოდნავ ჭაღარა შეპარვია მხოლოდ თმაში. როგორი სითბო და პატივისცემა იგრძნობოდა, მეუღლეს ხელკავი გამოედო და ისიც ისეთივე იყო ბედნიერი სახით შესციცინებდა ქმარს. გიორგი გამოსასვლელთან მდგომარეს დამაკვირდა მაგრამ ვერ მიცნო, ან რას მიცნობდა გაბურძგნულ წვერში...
პირველად ცრემლი მაშინ წამცდა, გამეხარდა ასეთი ბედნიერი რომ იყო და ჩემი თავი კი შემეცოდა ასე უბედური რომ ვარ...
განა შვილიც რომ მყოლოდა გამომადგებოდა რამეში , ისიც ჩემისთანა უგუნური ავხორცი იქნებოდა. როდის იყო სნეული თესლიდან ჯანმრთელი ნაყოფი აღმოცენდებოდეს.

კიდე,ავთოს გოგო გამახსენდა და გიოს სიტყვები, მამის ფეხები მსოფლიოს ურჩევნიაო რომ მითხრა. მართალი იყო მაშინ.
კიდე რა გამახსენდა იცი?
სკოლაში ლექსი "ჭრიჭინა და ჭიანჭველა" გვქონდა 
ხომ გახსოვს?
"დაჭრიჭინობდა, დახტოდა
ჭრიჭინობელა პატარა
და უშრომ-უზრუნველობით
მთელი ზაფხული ატარა."

ამ ლექსზე გიორგი გაიძახა ქართულის მასწავლებელმა, გიოს არ ჰქონდა კარგად ნასწავლი, მხოლოდ წაკითხული, მე კი სხაპასხუპით ვიცოდი და  ვკარნახობდი წინა მერხიდან.
...ეხლა ვხვდები, თურმე მე კი არ მცოდნია, არამედ მაგას სცოდნია ეს ლექსი.
მისი ცოდნა მე არაფერში გამომადგა. 
შეიძლება სამართალი ისწავლო და უსამართლო იყო.
დამნაშავეს დასდევდე და დამნაშავე იყო.
თურმე მარტო ცოდნა არაასაკმარისი, მისი ცხოვრებაში სწორად გამოყენებაა მთავარი. უცოდინარი ბრმაა, მაგრამ თავის სიბრმავეს შეჩვეულია და ხელების ცეცებით თუ ფორთხვით მიუყვება ცხოვრების გზას, ცოდნის სინათლისგან დაბრმავებულებს კი ეს ინსტიქტი არ გაგვაჩნია და უმალ ვცდებით გზას.

აი, ესაა რისი თქმაც მინდოდა. 
...რომ მოგიყევი ეხლა კი მომეშვა გულზე.
წავალ თორე ნატა ჩაკეტავს კარებს და ისევ სადარბაზოში მომიწევს გათენება.

- კარგად ბრძანდებოდეთ ბატონო ლაშა - სოლიდარული ხმით ვთქვი.
- კარგად კახაბერ, დალოცვილი იყავი......

  მივდიოდი სახლისკენ, ქალაქის ლამპიონები ჩართული იყო და მის შუქზე წვრილად ცრიდა წვიმა...
ჩემი ფიქრი კი ისევ მოხუცის განვლილი ცხოვრების ირგვლივ ტრიალებდა.
დღევანდელმა დღემ, უფრო სწორედ ამ საღამომ ერთი ადამიანის სრული ცხოვრება გადამიშალა თვალწინ. მასწავლა ის რასაც ვერცერთი უმაღლესი სასწავლებელი ვერ მასწავლიდა.
...მამა არ მყავს თორემ დღესვე დავბანდი ფეხებს...
დედას დავბან,......მერე მეუღლე და შვილები მეყოლება და სულ მოვეფერები მათ, რადგანაც ცხოვრება  ამ კაცის ნაამბობივით სულ რაღაც თვრამეტი წუთია.
....შვილებიც უმალ  წამოიზრდებიან... 
ერთ დღეს დიდებსაც დავბან ფეხებს.. ჩემი მათდამი სიყვარულის ნიშნად.